De handgeschakelde bak : betrouwbaar, maar niet zonder nadelen

Veel mensen zweren bij handgeschakeld. Logisch ook. Minder onderdelen, minder complexiteit, minder dat stuk kan gaan. In theorie dan. Een goed onderhouden handbak kan makkelijk 300.000 km meegaan. Zeker als je niet constant de koppeling mishandelt – je weet wel, die types die bij elk stoplicht de koppeling half ingetrapt houden. Dat is vragen om problemen.

Bovendien : handgeschakeld is vaak goedkoper bij aankoop én in onderhoud. Als je bijvoorbeeld naar een Renault Clio of een Peugeot 208 kijkt, dan zit er soms wel €1.500 verschil tussen de versies. Da’s fors.

Maar laten we eerlijk zijn : files ? Stadverkeer ? Iedere ochtend en avond die koppeling intrappen ? Dat is op den duur gewoon vermoeiend. Zeker als je wat ouder wordt of last hebt van je knie (ja, het gebeurt sneller dan je denkt).

Automaat : comfortabeler, maar is het betrouwbaar genoeg ?

Automatische versnellingsbakken zijn al lang niet meer de trage, slome dingen van vroeger. De nieuwe generatie (denk aan de DSG van Volkswagen, EAT8 bij Peugeot, CVT bij Toyota) is echt indrukwekkend soepel. Je merkt nauwelijks nog dat er geschakeld wordt. En in het dagelijks verkeer ? Pure luxe. Geen koppeling, geen stress, gewoon gas geven en remmen.

Wat veel mensen verbaast : een moderne automaat kan juist minder slijten dan een handbak, als je hem goed onderhoudt. Belangrijk detail : de olie. Veel fabrikanten zeggen dat de bak “maintenance free” is, maar geloof me – dat is marketing. Laat die olie elke 60.000 tot 100.000 km verversen, afhankelijk van het type, en je automaat kan net zo lang meegaan als je motor.

Een vriend van me rijdt een Volvo V70 automaat uit 2008 met 420.000 km op de teller. Originele bak, nooit problemen. Wat hij wél doet ? Olie verversen. Op tijd. Altijd.

Waar gaat het mis met automaten ?

Toch hoor je horrorverhalen. En die zijn er ook. Vooral met de beruchte robotbakken uit het begin van de jaren 2010 – denk aan de Sensodrive van Citroën of de Easytronic van Opel. Die dingen schakelden traag, schokkerig en gingen vaak kapot. En een revisie ? Dat kost je al snel €2.000 of meer.

Ook bij moderne automaten is het risico : als er iets stukgaat, dan is het vaak gelijk prijzig. En bij sommige types (zoals bepaalde DSG-bakken) is er nog steeds discussie over de betrouwbaarheid op lange termijn.

Oké, maar wat moet jij nou kiezen ?

Stel jezelf deze vragen :

• Rijd je veel in de stad of in de file ? Automaat, zonder twijfel.
• Wil je de laagste onderhoudskosten ? Dan zit je meestal met handgeschakeld veiliger.
• Ga je voor een jonge occasion (vanaf 2018)? De automaten zijn nu véél beter dan vroeger.
• Koop je een kleine stadsauto of een budgetauto ? Dan is handgeschakeld nog steeds dominant.
• Rijd je veel kilometers per jaar (zeg 30.000+)? Investeer dan in een goede automaat met onderhoudsgeschiedenis.

Mijn mening ? (En ik heb best wat auto’s gehad…)

Persoonlijk ? Ik was jarenlang pro-handbak. Tot ik een Skoda Superb DSG reed voor m’n werk. Na drie maanden wilde ik niks anders meer. Maar let op : ik kies alleen een automaat als ik 100% zeker weet dat hij goed onderhouden is.

Als ik een oude diesel bestelwagen zou kopen voor het klussen of verhuizen ? Dan pak ik gewoon een handbak. Maar voor dagelijks woon-werkverkeer ? Automaat all the way.

Conclusie : het hangt écht van je situatie af

Er is geen one size fits all. Maar als je lang en zonder gedoe wil rijden, dan is de staat van onderhoud belangrijker dan het type versnellingsbak. Koop geen auto zonder onderhoudsboekje. Laat de bakolie op tijd verversen. En als iets raar aanvoelt bij een proefrit ? Wegwezen.

Dus, wat kies jij ? Automaat of handgeschakeld ? Laat het afhangen van hoe en waar je rijdt – en hoe lang je je auto wilt houden. Want uiteindelijk willen we allemaal gewoon : starten, rijden, en geen gezeik. Toch ?